Wat zijn allergenen?

Allergenen zijn eiwitten die een bij sommige mensen een (zeer)heftige reactie kunnen veroorzaken.
Ze zijn als volgt in te delen;

• Inhalatie allergenen; komen binnen in het lichaam door inademen van de allergenen bijv. pollen (hooikoorts)
• Contact allergenen; door contact met het lichaam bijvoorbeeld sieraden of cosmetica
• Voedsel allergenen: komen binnen door de aanwezigheid in voeding

Verpakt of onverpakt

Sinds de nieuwe EU verordening 1169/2011 van kracht is, is de producent van voedingsmiddelen verplicht om op het etiket te vermelden welke allergenen in het voedingsmiddel aanwezig zijn. Ook afgeleide stoffen van de allergenen dienen vermeld te worden.
Bij een onverpakt voedingsmiddel, dient de informatie beschikbaar te zijn vóór aankoop door de consument.

Met andere woorden: Verpakt of onverpakt, informatie over allergenen dient ten alle tijden beschikbaar te zijn.

Kruisbesmetting

Een allergeen kan van nature aanwezig zijn in een voedingsmiddel, bijv. ei, gluten in diverse graansoorten.
Ook door kruisbesmetting kan een het in een voedingsmiddel komen. Dit kan veroorzaakt worden bij de grondstofleverancier, maar ook tijdens het productieproces.
Door het productieproces, zoals verhitten, bakken, frituren etc. worden allergenen niet verwijderd.
Het vermelden van kruisbesmetting is niet wettelijk verplicht (bron allergenenconsultancy).
Het dient alleen vermeld te worden wanneer er een grote kans bestaat dat het voedingsmiddel “besmet” kan raken met een allergeen. En het blijkt dat dit niet voorkomen kan worden. Het is van belang dat tijdens het proces al het mogelijke gedaan wordt, om kruisbesmetting te voorkomen.
Op het etiket kan kruisbesmetting bijvoorbeeld vermeld worden als: “Het product kan mogelijk sesam, melk en noten bevatten”.

14 verplicht te declareren allergenen

De Europese Unie heeft bepaald dat de 14 voedselallergenen die de meeste overgevoeligheidsreacties veroorzaken, duidelijk aangegeven dienen te worden op het etiket. Of beschikbaar te zijn bij niet verpakte voedingsmiddelen.

Naast deze 14 verplicht te etiketteren allergenen zijn er ook andere die niet verplicht vermeld hoeven te worden. Deze kunnen wel bij mensen een allergische reactie oproepen (bijvoorbeeld kippenvlees, maïs, wortel, koriander.)

Van de bevolking blijkt 2% overgevoelig te zijn voor voedselallergenen (bron Nvwa).
De klachten die kunnen optreden lopen zeer uiteen, van jeuk, eczeem, misselijk, buikpijn, opgezwollen ogen, tot een anafylactische shock.

De Nvwa heeft aangegeven de voedselallergenen aanduiding op etiketten te gaan controleren. Als producent bent u verplicht de voedingsmiddelen van de juiste informatie te voorzien. Blijkt dat de Nvwa constateert dat de informatie niet juist is, dan kunnen boetes gegeven worden. Deze zijn wettelijk vastgesteld.